Wołodź na Podkarpaciu. W przeszłości mieszkało tu ponad tysiąc osób, dziś zaledwie kilka [ZDJĘCIA]

W 1910 r. mieszkańcy Wołodzi doświadczyli olbrzymiej tragedii. W wielkim pożarze spłonęło kilkadziesiąt domów. Wieś została jednak szybko odbudowana. Według Szematyzmu z 1936 roku znajdowała się tu szkoła dwujęzyczna, czytelnia Proświty, towarzystwo Sokół, kasa Stefczyka. Ponadto w Wołodzi działała mleczarnia, towarzystwo "Wdrożenie", koło "Silskyj Hospodar", drużyna piłki nożnej i siatkówki, przedszkole, straż pożarna. Czynny był zakład fotograficzny, a wieś była zelektryfikowana. Jak pisał Stanisław Kryciński, "Wołodź była ukraińskim centrum kulturalnym i gospodarczym, wsią ludną i dobrze zorganizowaną".

Jeszcze przed II wojną światową, miejscowości Wołodź wraz z przysiółkiem Wola Wołodzka były niemal w całości zamieszkane przez grekokatolików (855 z 980 osób według stanu z 1936 roku). W latach poprzedzających 1935 rok, Wołodź była włączona do parafii grekokatolickiej w Siedliskach. W 1905 roku w Wołodzi zbudowano ostatnią murowaną cerkiew, poświęconą św. Mikołajowi, a 31 lat później utworzono samodzielną parafię.

Dynamiczny rozwój Wołodzi brutalnie zastopowała II wojna światowa. San oznaczał granicę strefy wpływów; Wołodź, Wola Wołodzka czy Jabłonica Ruska, a więc miejscowości po wschodniej stronie Sanu, należały do strefy sowieckiej. W 1946 roku deportowano 18 rodzin ukraińskich, a w 1947 roku wywieziono 56 rodzin w ramach akcji „Wisła". Wieś została zniszczona i niemal kompletnie opustoszała.

Dziś po dawnych zabudowaniach Wołodzi nie ma praktycznie śladu. Ostało się kilkanaście budynków, tylko niektóre są zamieszkalne. Na terenie wsi znajdują się dwa schrony polowe linii mołotowa oraz przydrożna kapliczka.

Atrakcją dla przejeżdżających tędy turystów jest z pewnością murowana, neogotycka kaplica grobowa Trzcińskich z 1905 roku. Trzcińscy byli ostatnimi właścicielami Wołodzi. Za niszczejącą kaplicą znajduje się grekokatolicki cmentarz z wieloma nagrobkami. Obok kaplicy stoi parawanowa dzwonnica.

Z kolei świadectwem mniejszej Woli Wołodzkiej są tylko pojedyncze studnie i ruiny znajdujące się w lesie. Po wysiedleniach ludności w maju 1947 roku, ta wieś została całkowicie zniszczona.