Po Hroszówce zostało niewiele. O istnieniu tej wsi przypomina drogowskaz i kaplica [ZDJĘCIA]

Jesteśmy w gminie Dydnia w pow. brzozowskim, na wschodnim brzegu Sanu, pomiędzy Jabłonicą Ruską i Uluczem. Pierwsze wzmianki na temat Hroszówki sięgają 1442 roku - wówczas wieś zapisywana była jako Gruschowka. Nazwa wsi pochodzi od gruszy - można sobie jedynie wyobrazić, że w tej malowniczej miejscowości położonej nad Sanem smakowały one najlepiej. Na przestrzeni wieków miejscowość była różnie zapisywana, m.in. jako Ruszowka sive Gruszowka, Chroszuwka czy Hruszówka.

Hroszówkę w większości zamieszkiwali Bojkowie pochodzenia ruskiego i wołoskiego. Przed II wojną światową znajdował się tu dwór i gorzelnia. Wieś nie była bogata, położona blisko Ulucza, to kawał drogi zarówno od Sanoka, jak i od Dynowa.

Hroszówka ma swoją tragiczną historię. W czasie Akcji „Wisła” została całkowicie przesiedlona. Niestety obecnie o istnieniu wsi świadczy niewiele. Zapiski, mapa, tablica drogowa i odnowiona przez społeczność ukraińską kaplica św. Jana. Najprawdopodobniej stoi ona w miejscu starej cerkwi greckokatolickiej, którą rozebrano na przełomie XVIII i XIX wieku. Kaplica została zbudowana w 1848 roku na pamiątkę zniesienia pańszczyzny, ma ok. 5 metrów wysokości. Odremontowana została w latach 90-tych.

Nieopodal znajduje się dawny przysiółek Klaniska. W głębi gęstego lasu odnaleźć można pozostałości po domostwach: resztki cegieł, kamieni. Pod górą Hroszówka skrywa się z kolei mogiła zamordowanych mieszkańców.

W Hroszówce urodził się m.in. Stanisław Spyra (1927-2004), polski szermierz specjalizujący się w szpadzie, trener tej dyscypliny (m.in. reprezentacji Danii), uczestnik II wojny światowej. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski czy też Złotym Krzyżem Zasługi. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Olchowieckim w Sanoku.

Dawni mieszkańcy Hroszówki i sąsiedniego Ulucza wciąż pamiętają o tych malowniczych, przesiąkniętych dramatycznymi wydarzeniami, terenach. Warto wspomnieć, że od 1990 roku w Uluczu odbywają się coroczne zjazdy wysiedlonych mieszkańców tej urokliwej wioski. Odprawiana jest msza w obrządku unickim, a także organizowane jest ognisko, któremu towarzyszy śpiew i wspomnienia o minionych czasach. W czerwcu br. odbędzie się już XXXV Zjazd Uluczan. W sobotę, 15 czerwca o godz. 14 odmówiona zostanie modlitwa przy kapliczce św. Jana w Hroszówce, następnie uczestnicy zjazdu modlić się będą za zmarłych na miejscu nieistniejącej cerkwi parafialnej św. Mikołaja w Uluczu, a później zasiądą przy ognisku nad Sanem. W niedzielę o godz. 10 odbędzie się uroczysta msza w cerkwi na wzgórzu Dębnik w Uluczu. W ten sposób kontynuowana jest tradycja przedwojennych odpustów, kiedy to na Dębnik ściągały tłumy wiernych.